Atatürk Fotoğraflarından İlhamlar + Kendi AI Açılımımı Hangi Prensiplerle Yapıyorum?
ilhamdaşlarım merhabalar. Bu hafta Atatürk fotoğraflarından ilhamlarımız ve AI ile ilişkimiz hakkında prensipler var.
İlhamdaşlarım herkese merhabalar, yeni haftamız öncesi bu ilhamolsun zamanınızın bir hizalanma, bir yenilenme anı olur hepimize dilerim. Başlamadan, paylaşmak istediğim birkaç küçük haberim var.
Bu sene TedxReset sahnesinde konuşmacıyım. 2 Aralık’ta etkinlik gerçekleşiyor. Bu seneki tema, “Umudu Büyütmek”. Tedx, benim çok saygı duyduğum bir organizasyon ve büyük sorumluluk duyuyorum. Konuşma konum demlendikçe, sosyal medyada paylaşacağım. Eski senelerde, yüzlerce kişinin de katılımıyla Tedle21Gün projesi yapmıştık. Her gün 1 video, 21 gün boyunca izleyip özetini herkese anlatma macerası. TED dünyasıyla tanışmak için kendinize bir sebep arıyorsanız TEDle21Gün projesini ve mesajlarını inceleyebilirsiniz.
Sevgili arkadaşım Evrim Kuran’ın 3+3 Podcastine bu hafta konuk oldum. Evrimle birbirimize 3er soru sorduk. Benim severek takip ettiğim bir yayında yer almak hem heyecanlı hem gurur verici oldu benim için.
Atatürk Fotoğraflarından ilhamlar
Sevgili Yiğit Konur, internette tek bir yerde tüm Atatürk fotoğraflarına erişim olmadığını gördüğünden ve artık yapay zeka ile eski fotoğraflar hem renklendirilip hem de kalitesi arttırılabileceğinden bir proje yaptı. Ataturk4K sitesinde, farklı veritabanlarındaki Atatürk fotoğraflarını biraraya topladı, fotoğrafları zenginleştirdi, yapay zekayla çözünürlüğünü arttırdı ve renklendirdi.
Buradaki ilham
Hepimizin rolleri var. Kendimizi tanımladığımız kimliklerimiz ve yapmaktan keyif aldığımız alanlar var. Kimimiz babayız, kimimiz resim öğretmeniyiz, kimimiz sanatçıyız, kimimiz influencerız. Bu rollerin bir sorumluluğu da (bir açılımı da) bu rollere sahip ben ve bu role sahip olan benim gibi herkesle birlikte toplumsal konular için ne yapabileceğini bilmek ve aksiyon almaktır. Deprem sırasında mesela tüm yazılımcılar, afet bilgi sistemi geliştirmek üzere bir araya geldiler ve rekor hızda afette sağlıklı bilgi akışı sağlayan yazılım sistemleri geliştirdiler. Pandemi sırasında 3 boyutlu yazıcı sahipleri, sağlık çalışanlarına maske ulaştırmak için yazıcılarını organize ettiler. Burada Yiğit, kendi becerisi olan yapay zeka kullanımı ile böyle bir site yaptı.
Biz tüm reklamcılar, resim öğretmenleri, tercümanlar… toplumsal konular/iklim/gündem ile ilgili ne yapabilir, nasıl yeteneklerimizi organize edebiliriz?
10 Kasım günü, güneşli bir günde, kendime ortam hazırlayıp, bir yandan Atatürk’ün tüm bu fotoğraflarına teker teker baktım, bir yandan da fotoğraflar üzerine düşünüp kendime notlar aldım.
Buradaki ilham
Öğrenme kaynaklarını çeşitlendirmek, zenginleştirmek ve deneyler yapmak. Mesela burada, “fotoğraflardan ilham” gibi bana yeni bir öğrenme alanı denedim. Öte yandan, bir restoran şefi, boş tabakları inceleyerek, menüsünü iyileştiriyor. Öğrenme kaynaklarını çeşitlendirmek, her şeyi bir öğrenme kaynağına dönüştürme yolculuğu, hayatımıza iyi gelecek.
Gündemle eşleşmek ve bir bağlam yaratmak. Bugün 10 Kasımda, bu zamanı ayırmak hem bana bağlam yarattı, hem eminim zihnimde farklı şekilde kayıt yaptım.
Atatürk fotoğraflarına tek tek baktım. Bu fotoğraflar, tek tek zihnimde anlamlar yarattılar. Ancak, fotoğraflara bir bütün olarak baktığınız zaman da, Atatürk’ün öncelikleri, bırakmak istediği miras ve yaşam tarzı konusunda da zihnimde çok resim oluştu. Bu fotoğrafları incelerken aldığım kendime notları paylaşmak isterim. Siz de, bu fotoğraflara isterseniz, kendi yorumlarınızı ekleyebilirsiniz.
Buradaki ilham
Paylaşmak ve ilhamı büyütmek. Belki, biriniz benim dünyamı zenginleştirecek bir şey yazacak. Belki, birileri için bu deneyimi tekrarlamak için ilham olacak. Belki, ben daha çok paylaşımlı şeyler yapmaya motive olacağım.
Bu vesileyle, 10 Kasım, Atamızı daha çok anlama, karakterini ve mirası yaşatmak için bize ilham olsun dilerim.
AI Açılımı Yapmak. AI ile nasıl ilişki kurmalıyız?
ChatGPT’nin ilk çıktığı günlerde, “ChatGPT, Esasen Neleri Değiştirecek? Hangi Fırsatlara Kapı Açacak?” konulu uzunca bir yazı yazmıştım ve orada beş temel vizyonumdan bahsetmiştim. Başlamadan göz atmak isteyebilirsiniz.
Bugün biraz perspektifi kendi üzerime tutacağım. Bu herşeyi değiştiren ve değiştirecek olan yapay zeka çağındaki yerim ne olacak? Yapay zeka ile ilişkim ne olacak? Ben bir birey olarak nasıl konumlanmalıyım? gibi soruları madde madde temel prensipler düzeyinde paylaşmak istiyorum. Benimle benzer endişelere sahipseniz, size de bir dönüşüm noktası olur umarım.
Yapay zekaya güven: Yapay zekanın şimdi yapabildiği şey 1’se yarın 2 değil 10 olacak. Diğer gün 100 olacak. Yapay zekanın henüz yeterince iyi yapamıyor deyip küsme, küçümseme ve statükoda devam etme. Muhtemelen düşündüğün gibi. Ancak, yarın yapay zeka, bu işleri 10 kat iyi yaptığı zaman onunla aynı trende olabilmek için bugünden ilişkilenmiş olmak gerekir.
Yapay zeka ile aynı dili konuşmak: Her dünyanın kendi fonksiyonları var. Basitleştirilmiş bir örnek vermek gerekirse, mesela, MSOffice dünyasında fonksiyonlar basitçe “kopyala” “yapıştır” “kaydet” gibi fonksiyonlar. MSOffice dünyası içindeyseniz önünüzde bir data varsa, ona bu aletlerle şekil verebiliyorsunuz. Yapay zeka dünyasının kavramları ve fonksiyonları daha farklı. Bu dünyanın kavramlarını bilmeli ve daha iyisi nasıl çalıştığı hakkında fikrimiz olmalı ki, yapay zeka ile problem çözerken zihnimizde gidilecek yollar olsun. Başlangıç noktası olması için birkaç link link Ve son olarak aynı dili konuşmak bir yolculuk. Bugünden yarına dil öğrenmeyeceğiz.
AI ile haşır neşir olmak: Sosyal medyada AI konulu içerik paylaşan hesapları takip etmek, AI konulu newsletterlara üye olmak. Cep telefonunuzda AI klasörü olması. AI araçları ile zaman geçirmek. Kullanıcısı, keşfedeni olmak. Bir şeyler haşır neşir olmadan, orada kendimizi yabancı hissediyorsak, konu problem çözmeye geldiği zaman yanıtları AI dünyasında aramayacağız. Keşfeden bir bakış açısıyla zinciri kırmadan her gün 30dakikalık bir AI keşif çalışması ve denemeleri eminim bizi bu dünyanın yerlisi yapacaktır.
Kolay yolu değil, AI yolunu seçin: Diyelim ki, çok güzel seyahat planlıyorsunuz. Diyelim ki, sunum hazırlıyorsunuz ve sunumdaki görselleriniz zaten hazır. Bu tip durumlarda da kolay yolu değil AI yolunu tercih edin. Kolay yol, daha önce senelerdir yaptığınız gibi yapmak ve alışkanlığınız. Ancak, AI yolu, ona bir şekilde AI katmak, AI’ın yardımıyla yapmak veya AI’dan geribildirim almak. Bugün sunumumuz için görsel hazırlamak gibi basit bir yardım almamız, yarın, karmaşık bir görsel ihtiyacımızı AI ile elde edebilmenin basamağı olacak. Nasıl ki, dil pratik ede ede gelişiyor, burada da AI yolunu pratik ede ede gelişeceğiz.
AI Copilotlar edinmek: “Daha önce senin için çalışan kaç robot var?” diye sormuştum. Şimdi “Kaç, copilot(yapay zeka asistanı) ile birlikte çalışıyorsun?” diye soruyorum. Hemen ve hızlı yanıt vermeyin. Mesela işiniz sunum yapmaksa, sunum için copilot, size nasıl destek olabilirdi? Sonra internetten araştırın, sunum için copilotlar nasıl kullanılıyor, kimler nasıl faydalanıyor?
AI ile problem çözmek: Sorularımız olsun. Mesela, en önemli üç işim nelerdir? Bu üç işimi AI ile yeniden hayal etsem, AI dünyasında bu işler tekrar tasarlansa nasıl olurdu? Düşünelim ama kendi yanıtlarımızla yetinmeyelim. Dünyada bir dolu iyi uygulama ve işinizle ilgili vizyon vardır, bunlarla da kendimizi zenginleştirelim. Sorularınızı paylaşın, çözümlerinizi paylaşın. Hızlı denemeler yapın.
AI’ı kimliğiniz yapın: Kimliğimiz ne olsun. Mesela reklamcıyız. “Yapay zeka kullanan reklamcı” “Yapay zeka dünyasının reklamcısı” “Yapay zeka dünyasıyla reklam üreten reklamcı” gibi kendimize kimlikler edinelim. Bu paylaşmak zorunda olduğumuz bir şey değil. Kendimizi yapay zeka ile birlikte tanımladığımız zaman, tercihlerimiz ve yaklaşımlarımız da yenilenecek.
AI’a malzeme olun: Yaptığımız her şey bir data üretiyor. Mesela toplantı yapıyoruz. Toplantıda konuşulanlar, toplantı zamanları, kimlerle ne sıklıkla toplantı yaptığımız vb. bunların hepsi bir datadır. Yazdığımız tüm emailler, tüm sunumlarımız bunlar bir datadır. Bu dataların yapay zekayı eğitme değeri vardır. Ve yapay zekayı eğiterek, bizim tarzımızda içerikler üretme veya içeriklerimize geribildirim verme gibi pek çok fayda elde edebiliriz.
AI Paylaşım Grupları: AI dünyası tek kişilik bir keşif yolculuğu değildir. AI, idealde dünyanın tüm enformasyonu üzerine kurulu olmayı amaçlar. AI, özü itibariyle kolektiftir. AI sistemlerinin verimli çalışması, herkesin datasını birleştirmesiyle mümkündür. Herkesin küçük data havuzları ayrı ayrı varsa AI’dan fayda alamaz, ancak data havuzları tek bir yerde birleştiği zaman herkes AI’dan muazzam fayda alabilir. Peki, bu kişisel yolculuğumuzda, bu AI açılım sürecimizde nasıl birliktelikler sağlayabiliriz? Mesela, meslektaşlarınızla AI grupları kurmak (Doktorlar AI’ı keşfediyor) bir yol olabilir, veya şirket içinde AI çalışma grubunuzun düşünebilirsiniz. Belki de linkedin’de mesleğinizle ilgili AI’daki son gelişmeleri ve haberleri derleyen bir bülten yaparsınız. Belki, Türkiye’deki AI topluluklarını araştırıp, bu topluluklardaki insanlarla tanışırsınız.
En doğru zamanlardayız:İleride bugünlere baktığımızda, bugünler AI’ın dünyayı şekillendirdiği günler olarak tarihe geçmiş olacak. Yani, bu açıdan heyecanlı zamanlarda yaşıyoruz. Diğer yandan, AI’ı hızlanan bir tren gibi düşününelim, AI trenine atlamadığımız her gün, tren bizden daha da uzaklaşacak. Treni yakalamak daha da zorlaşacak. Şu an, nasıl bir bilgi seviyesinde olursak olalım, AI trenine atlamak için en doğru gün bugünler. Yarın, bu trene atlamak daha zor olacak. Geç kalmış değiliz. Ama kaybedecek vakit de yok.
Babam, cep telefonundan navigasyon kullanamıyor. Navigasyon normalde zor değil, ama babam içsel bir korku yaşadığı için belki de ona yeni teknoloji karmaşık geldiği için kendini uzak tutuyor. Ve bu da hayat kalitesini muazzam etkiliyor. Babam ve navigasyon arasındaki zorluğun, benimle AI arasında olmasını istemiyorum.
Bu temel prensiplerle, bir “AI açılımı” yapıyorum, kendi hayatımda. Ne dersiniz,
AI Açılımına başlamak için güzel bir gün değil mi? ✨
Teşekkürler
İlhamOlsun’da olduğunuz için güzel yorumlarınız için teşekkür ediyorum.
Hafta içi paylaşımlarımı Instagram ve Linkedin’den takip edebilirsiniz.