Okuya okuya yayıncı oldum. Çünkü, hangi eylemlerle çevreli olduğumu biliyorum.
İlhamdaşlarım herkese merhabalar. bugün şimdiden itibaren her anınızda kullanacağınız, kullandıkça zenginleşeceğiniz bir pratik var. Yorumlarınızı beklerim. Şimdiden ilhamOlsun, sevgilerimle ÖzgürAlaz
Başlamadan, ilhamOlsun için bir whatsapp ve instagram kanalımızı haber vermek isterim. Burada ilhamOlsun’da paylaştıklarımın dışında, sevdiğim ve beğendiğim şeyleri paylaşıyorum. Instagram’dan üye olmak isterseniz, Whatsapp’tan takip etmek isterseniz linklerimiz.
İlhamdaşlarım herkese merhabalar,
Bu hafta, belki de, gelecekteki işinizi kurmayı sağlayacak, hayatınızın her anını etkileyebilecek, her yerden ve her şeyden farklı anlayışlar çıkarmamıza yardım edecek bir pratiğimiz var.
Ve gerçekten içselleştirdikçe hepimize ilham olacağına inandığım bu pratik de ne ola ki?
Hangi Eylemlerle Çevrelisin?
Dilerseniz, bu sefer önce pratiğimizi anlatayım. Sonra da yaşamımızdaki yeri ve önemini birlikte keşfederiz.
-Şu an ne yapıyorsun?
- ilhamOlsun okuyorum.
- Takvimin ne ile dolu?
- Yaptığım aktiviteler, toplantılar, buluşmalar, yürüttüğüm projeler vb.
Ne yaptığımızı bilinçli veya bilinçsi olarak biliyoruz.
Hayatımızdaki verimlilik takıntısı (arayışı, anlatıları), hep yaptığımız şeyleri daha iyi ve daha verimli yapmak üzerinedir.
Bugün, yaptığımız hiç bir şeyle ilgilenmeyeceğiz
Yaptığımız eylemleri veya yaşamımızı çevreleyen eylemlerin farkına varacağız.
Hadi başlayalım.
Sorumu tekrar soruyorum.
- Şimdi ilhamOlsun’u okuyorsun. Peki hangi eylemlerle çevrelisin?
- Bir düşünelim. Benim aklıma gelenler.
Substack mecrasını kullanıyorum: Bu bülten size substack aracılığı ile geliyor. Dolayısıyla siz, aslında substack’ı de kullanıyorsunuz. Onun sizi aktive etmek için yaptığı şeyleri deneyimliyorsunuz. “Substack’te bu tarz bültenler nasıl işler?” konusunu ilk elden deneyimliyorsunuz. İleride bir gün, “Ben de substack bülteni hazırlasam” diye düşündüğünüzde, nasıl kullanabileceğiniz konusunda fikirler ediniyorsunuz.
Düzenli email bülteni yayınlayan bir sistemin içindeyim. Burada bir düzenli yayının parçasısınız. Bir düzenli yayın yaptığınızda, yapabilecekleriniz, daha iyi yapmak istedikleriniz, iletişim tonu hakkında bir birikim ediniyorsunuz.
Email bülteni yazımı ve dijital yazarlık: Bu bülten size belli bir dijital yazarlık sürecinin sonucunda ulaşıyor. Acaba bu yayındaki konular nasıl belirleniyor? Yazarken nasıl bir süreç var? Yapay zeka, bu süreci iyileştirebilir mi?
Bilgi ekonomisinin (Creator economy) projesinin bir okuyucusuyum. Daha geniş perspektifte, bu yayın, bilgi ekonomisinin bir parçası. Şu an bilgi ekonomisi içinde bir deneyim deneyimliyorsunuz.
Gelin, çeşitlendirmek adına başka bir örnek hayal edelim. Diyelim ki, mahallenizin yerel kahvecisinden bir fincan kahve içiyorsunuz. Bu durumda nasıl eylemlerle çevrelisiniz? Yine birlikte düşünelim.
Cafe işletmeciliği ve servis tasarımı: Burada müşteir olarak bir cafe işletmeciliği deneyiminin içindeyim. Masaları, servis alanını, baristaları, servisin nasıl yapıldığını, ödemenin nasıl alındığını vb. görüyorsunuz.
Topluluk yönetimi: Burası bir mahalle cafesi olduğu için, burada sıcaklık ve yakınlık yaratmak için neler yaptıklarını görüyorsunuz. Belki sizi isminizle selamladı, belki topluluk duvarı var, belki sosyal medyası ve belki de etkinlikleri var.
Ortam tasarımı: Burada müzikle, dekorla, bitkilerle bir ortam tasarlamışlar. Belki beğendiğiniz, belki fotoğraf çekmek istediğiniz bir ortam. Sevdiğiniz ortamda bulunmasını istediğiniz şeyleri görüyorsunuz. Böyle değişik ortamlarda bulundukça gözünüz gelişiyor.
Müşteri memnuniyeti süreci: Burada müşteri memnuniyeti sürecinin de içindesiniz. Siparişinizin alınma şekli, servisteki detaylar ve baristanın sizinle ve diğer müşterilerle etkileşimleri vb. hepsi sizin için birer ders.
Biraz netleşti mi?
Gelin biraz daha netleştirip kavramlarımızı açıklayalım. Son bölümde de bu pratiğin önemini birlikte keşfedeceğiz.
Yaptığımız eylemler/işler nedir? Takvimimizde olan, todo listemizde olan işler bizim yaptığımız işlerdir. Şu an ilhamolsun’u okumanız, toplantı yapmanız, kahve içmeniz ve proje için sunum hazırlamanız sizin yaptığınız iştir.
Çevreleyen eylemler/işler nedir? Bu işi yaparken, bu deneyimin içindeyken, bu deneyimin olmasını sağlayan, bu deneyime ortam hazırlayan, bu deneyimin parçası olduğu eylemler/işler çevreleyen işlerdir.
Çevreleyen eylemleri/işleri nasıl farkedeceğim?
Tahmin edebileceğiniz gibi bir eylemi çevreleyen sonsuz sayıda eylem olabilir. Biz insani kapasitemizi gözönüne alarak 3-4 den fazla çevreleyen eylemi saymayalım. Diğer yandan, seçtiğin çevreleyen eylemler, kişiden kişiye de değişir. Mesela, cafe’de kahve içen bir iş güvenlik uzmanı, “mekanın iş güvenliği” bir çevreleyen eylem olarak seçebilirken, bir avukat için “mekanda adalet” çevreleyen eylem olarak sayılabilir. Neyi seçeceğinizi kendi ihtiyaçlarınıza göre belirleyeceksiniz.
Çevreleyen eylemler neye benzer?
Çevreleyen eylemlerinizi düşünürken her seferinde sıfırndan beyin fırtınası yapmayacaksınız. Zihninizde hem bir çerçeve olacak, hem de zaman içinde nereye bakmanız gerektiğini göreceksiniz. Bu çerçeve için bir kaç fikir vermek gerekirse…
Bazen çevreleyen eylem, mevcut eyleminize ortam hazırlayan şeylerdir. Otelde kalıyorsanız, otel deneyiminin bir parçasısınız. Toplantı yapıyorsanuz, toplantı odası yönetimi işinin bir parçasısınız. Sizin yaptığınız bu eylemin hayat bulması için nasıl ortamlar, nasıl işler gereklidir?
Bazen çevreleyen eylem, eylemdeki nesnelerin yolculuğudur. Örneğin kahve içiyorsanız. kahvenin sizin masanıza kadar gelmesi bir çevreleyen eylemdir. Bunu kahvenizin masanıza nasıl servis edildiğinden de alabilirsiniz, kahvenizin çiftçiden fincanınıza gelen serüveni olarak da düşünebilirsiniz.
Bazen çevreleyen eylem, ortamınızda olan diğer şeylerdir, tanıklıklarınızdır. Yine kahve içerken nelere, hangi süreçlere tanıklık ettiğinizi düşünün. Kasa yönetimi, müşteri yönetimi gibi cafe tarafında işlerin de tanığısınız, Genz’nin ilişkilerini nasıl yönettiğinin de tanığısınız.
Bazen çevreleyen eylem, toplumsaldır. Her eylemimizle, toplum içinde oy kullanıyoruz. Sözgelimi, kahve içerken, “boş zaman ekonomisi” diye tanımlayabileceğimiz bir ekonominin içinde deneyim yaşıyoruz. Yaptığımız işlere, “bu ne ekonomisinin, nasıl bir toplumun parçası?” diye sorabiliriz.
Şimdiye kadar “Nasıl?” sorusuna odaklandık, şimdi de gelin birlikte “Neden?” sorusuna odaklanalım. Ben bu soruyu neden soruyorum? Bu sorunun bana faydası ne olabilir?
Hayat noktaların birleşmesidir, ancak sadece görünen noktaların değil. Görünen noktalar, yaptığımız eylemin içindeki noktalardır. Az sayıdadır ve hemen herkesin aynı şekilde yapabileceği şekildedir. Ancak, çevreleyen eylemlerin farkına varmak bile bizi sınırların ötesine taşır, hayatımıza yeni birleştirilebilecek noktalar katar.
Kendini bilmenin ötesi, manzaranı bil: Kendini bilmek, kendinin farkında olmak, anda kalmak ne kadar önemliyse, manzaranı bilmek de daha önemlidir. Manzaraya göre, kendiniz değişir ve dönüşürsünüz. Eylemsel çerçevede manzara, sizi çevreleyen eylemlerdir.
Kat kat deneyim kazanmak: Hayatta hiç satış deneyiminiz var mı? Yoksa sorun değil. Bu bakış açısıyla, her gün onlarca satış deneyiminin içindesiniz veya tanıklık ediyorsunuz. Yaptığımız eylemlerin ötesinde, çevreleyen eylemlerin farkında olarak da, o konudaki deneyimlerimizi, repertuvarımızı ve bilgimizi kendiliğinden arttırırız.
Değiştirme gücü edinmek: Bizi çevreleyen eylemlerin farkında olarak, bir süre sonra onları değiştirme gücüne de erişiriz. Örneğin cafe’de sadece kahve içmek için gittiğimizi düşünüyorsak ortamdaki bir rahatsızlığımızı veya cafeye yönelik bir fikrimizi söylemek için sebebimiz olmaz. Çünkü dikkat alanımızda değildir.
Kaçırdığımız deneyimleri kazanmak: Bu bir bakış açısıyla, her içinde bulunduğumuz eylem, farklı kanallardan bize farklı deneyimler sağlayabiliyor. Bu deneyimlere maruz kaldığımızı bilmek bile, bize o alanlarda bir özgüven kazandırır.
Yaşamın isteklerinin farkında olmak: Girişimcilik ve değer yaratmak aslında yaşamın isteklerinin farkına varmakla mümkün. Kendimizin ötesindeki bu bakış açısıyla, çevremizdeki ihtiyaçların ve boşlukların farkına varacağız. Belki de başlangıçta dediğim gibi gelecekteki işinizin fikri, bu sorudan doğacak.
Okuya okuya yayıncı olmayı da öğrenebilirsiniz. “Okuya okuya yazmayı öğrendim” diye bir söz vardır. Bu soruyla birlikte, “okuya okuya yayıncı olmayı da öğrenebilirsiniz.” Çünkü okuma deneyiminiz, yayıncılık eylemi ile çevrelenmiştir. Siz her okudukça yayıncılık işi ile ilgili deneyim de biriktirmiş olduğunuzu farkedersiniz. Airbnb’de kaldıktan sonra, kendi airbnb işini başlatan arkadaşlarım var. Bir restoranda yemek yedikten sonra, o restoranın şubesini açmak isteyen arkadaşlarım var. Tüm bu mümkünler, sizi çevreleyen eylemlerin farkında olmakla mümkün.
O zaman size soruyorum.
Hangi eylemlerle çerçevelisiniz?
Ve sizden de sormanızı istiyorum.
“Hangi eylemlerle çerçeveliyim?”
Son olarak, ilhamOlsun için bir whatsapp ve instagram kanalımızı haber vermek isterim. Burada ilhamOlsun’da paylaştıklarımın dışında, sevdiğim ve beğendiğim şeyleri paylaşıyorum. Instagram’dan üye olmak isterseniz, Whatsapp’tan takip etmek isterseniz linklerimiz.
İlhamOlsun’da olduğunuz için teşekkür ederim.
Birbirimize ilham vermek ve her birimizin, ilhamla yaşamlara ışık olması dileğiyle
Sevgilerimle
Instagram @ozguralaz (Instagram’da bolca hikaye paylaşıyıyorum)
Teşekkürler.
podcast dinleye dinleye podcaster oldum :)